Μια βόλτα στο Κάστρο της Νάξου
- 18906 reads
Απομεσήμερο του Αυγούστου κι ένα δροσερό μελτεμάκι ξεγελάει τη ζέστη του καλοκαιριού. Παίρνω τη φωτογραφική μηχανή κι ανηφορίζω για το Κάστρο.
Έχω κάνει αυτή τη διαδρομή χιλιάδες φορές από παιδί, έχω βγάλει χιλιάδες φωτογραφίες μέσα στα γραφικά του σοκάκια.
Και κάθε φορά , σα να’ ναι η πρώτη φορά νιώθω αυτό το ταξίδεμα σε χρόνους παλιούς, σα να ζω ξαφνικά σε μιαν άλλη εποχή όπου οι Ενετοί άρχοντες περιδιάβαιναν τα σοκάκια του Κάστρου ακολουθούμενοι από τους υποτακτικούς τους, αποκομμένοι από τους φτωχούς χωρικούς που ζούσαν έξω από αυτό.
Πριν από 8 αιώνες ο τόπος αυτός έμελε να γίνει η έδρα του Δουκάτου του Αιγαίου από τον Ενετό διπλωμάτη και στρατιωτικό Μάρκο Σανούδο. Πάνω στα ερείπια της αρχαίας Ακρόπολης έκτισε το Κάστρο του, χρησιμοποιώντας υλικά που είχαν απομείνει από τις επιδρομές των πειρατών.
Φτάνω στην μια από τις τρεις πύλες, την Τρανή Πόρτα στη Βόρεια πλευρά του Κάστρου. Φαντάζομαι τη βαριά ξύλινη πόρτα ν’ανοίγει για να υποδεχθεί με τιμές τα επίσημα πρόσωπα της εποχής.
Παρατηρώ την κάθετη εγχάραξη της Πύλης η οποία αποτελούσε πήχη κατά την Ενετοκρατία και βλέπω μπροστά μου ολοζώντανους τους εμπόρους να μετρούν τα υφάσματά τους για να τα πουλήσουν στις πλούσιες αρχόντισσες.
Μπαίνω στην καστροπολιτεία και δεξιά μου βλέπω τον Πύργο Della Rocca Barozzi. To Αρχοντικό που χτίστηκε το 1207, είναι πλέον από το 1999 ένα ζωντανό Ενετικό και Λαογραφικό Μουσείο ανοικτό στο κοινό. Μπαίνω για λίγο μέσα και σκορπάω το βλέμμα μου ανάμεσα στα παλιά έπιπλα του αρχοντικού αλλά και στα σύγχρονα έργα ζωγραφικής που φιλοξενεί για λίγες ημέρες.
Κοιτάζω έξω από παραθύρι και βλέπω τον ορίζοντα ολάνοιχτο ν’ ανοίγεται μπροστά μου, μεγαλειώδη μέσα στην απεραντοσύνη του.
Νιώθω παράξενα. Μια γαλήνη και μια ταραχή ταυτόχρονα. Ένα δυνατό άρωμα από το παρελθόν πλανιέται στο χώρο και με κατακλύζει με συναισθήματα και εικόνες...
Κοιτάζω γύρω μου τ’ αρχοντικά, με τις εσωτερικές αυλές και τα οικόσημα στα υπέρυθρα , και ζηλεύω αυτούς που έχουν την τύχη να ζουν σ’ αυτό το ζωντανό Μουσείο. Κάθε γωνιά έχει κρυμμένα μυστικά και θρύλους. Το Κάστρο της Νάξου είναι το μοναδικό που κατοικείται σήμερα από καθολικούς απογόνους των Ενετών, μια καστροπολιτεία γεμάτη ζωή, με βαθιές ρίζες στο ιστορικό παρελθόν.
Προχωράω προς την κεντρική Πλατεία του Κάστρου και μπαίνω για λίγο στην Μητρόπολη των Ρωμαιοκαθολικών. Το μεσαιωνικό κτίσμα με το μαρμάρινο δάπεδο φιλοξενεί επιτύμβιες πλάκες με οικόσημα από τις σημαντικότερες καθολικές οικογένειες που έζησαν στο νησί τους τελευταίους πέντε αιώνες. Κοιτώ με θαυμασμό τη Βυζαντινή εικόνα της Παναγίας, τη μοναδική που την αναπαριστά σε όρθια στάση, μοναδική επίσης για την διπλή της όψη αφού στην δεύτερη πλευρά της απεικονίζει τον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο. Απόλυτη ηρεμία και κατάνυξη νιώθω μ’ έναν τρόπο τόσο διαφορετικό αλλά και τόσο όμοιο όπως σε ένα ορθόδοξο ξωκλήσι. Γιατί με την ψυχή βλέπουμε κι όχι με τα μάτια...
Ανηφορίζω προς το Αρχαιολογικό Μουσείο της Νάξου και νοερά ταξιδεύω στην εποχή που οι Ιησουίτες ίδρυσαν εκεί την Εμπορική Σχολή στην οποία φοίτησε για ένα χρόνο και ο Νίκος Καζαντζάκης. Η Σχολή παρ’ όλο που γνώρισε τριακόσια χρόνια αίγλης και τεράστιας φήμης, έκλεισε οριστικά τις πύλες της το 1927 έχοντας βάλει ανεξίτηλη σφραγίδα στην κοινωνική και θρησκευτική μόρφωση της εποχής. Λίγο πιο πέρα βλέπω ανοιχτές τις πόρτες της Πρώην Σχολής Ουρσουλινών.
Όσο ανεβαίνω τα σκαλιά προς την κεντρική αίθουσα νιώθω τυχερή και περήφανη που αυτός ο χώρος σαν πολύτιμο στολίδι κοσμεί το νησί μου.
Μνήμες από τα χρόνια της αθωότητας εισβάλουν στο μυαλό μου, Θυμάμαι τις λιγοστές μοναχές που είχαν πια απομείνει, να μας διδάσκουν με μια τρυφερή αυστηρότητα ξένες γλώσσες και λίγα χρόνια αργότερα τη Σχολή να φιλοξενεί μια ολόκληρη γενιά μαθητών Λυκείου στις ταλαιπωρημένες από το χρόνο αίθουσες της. Μετά την πρόσφατη επισκευή της, στέκει πλέον με γερές βάσεις στο παρόν, διατηρώντας απόλυτα την αίγλη και το άρωμα του παρελθόντος της, το οποίο μετράει 270 χρόνια ζωής.
Τα γραφεία του Ιστορικού Αρχείου Νάξου στον πρώτο όροφο της Σχολής έχουν κλείσει θυμίζοντάς μου ότι η μέρα έχει ήδη αποχωρήσει, αθόρυβα μα και θεαματικά ταυτόχρονα, γεμίζοντας τον ουρανό με θεϊκά χρώματα.
Παίρνω το δρόμο του γυρισμού κουρασμένη αλλά γεμάτη εικόνες από το σήμερα και το χθες, γεμάτη με αναμνήσεις από μια υπέροχη εποχή που με συγκίνηση θα διηγούμαι σ’ αυτούς που θ’ ακολουθήσουν.
Σύντομα θα βρεθώ και πάλι στα ίδια μονοπάτια, γιατί το Κάστρο της Νάξου είναι η τρανή απόδειξη ότι ακόμα κι όταν οι άνθρωποι φεύγουν, η Ιστορία συνεχίζεται...
leave a comment